Fond za humanitarno pravo (FHP), Žene u crnom, Sandžački odbor za zaštitu ljudskih prava i sloboda i Inicijativa mladih za ljudska prava podsjetili su danas u Beogradu, na godišnjicu zločina u Štrpcima da porodice žrtava 26 godina čekaju na sudsku pravdu u Srbiji i na priznanje statusa porodica civilnih žrtava rata.
Na današnji dan 1993. godine, pre 26 godina iz voza broj 671 u 15.48 sati, na relaciji Beograd-Bar, u stanici Štrpci na 230 kilometara od Beograda, pripadnici oružane formacije “Osvetnici” Vojske Republike Srpske oteli su 20 putnika. Otete su pretukli, zatim ubili u baraci kod Višegrada i bacili u rijeku Drinu.
Zbog toga su danas ispred Glavne željezničke stanice ove nevladine organizacije podsjetile na zločin u Štrpcima, tako što su raširili transparente:
“Odavde je krenuo voz smrti 671”, “Pamtimo zločin u Štrpcima 27.02.1993-27.02.2019”, “Oteti i ubijeni”, a potom imena ubijenih među kojima su bili i Fikret Memetović, Esad Kapetanović, Rifet Husović, Nijazim Kajević.
Miloš Urošević iz Žena u crnom naveo je da su se okupili danas, kao i prethodnih godina da bi podsjetili na ovaj zločin, dodavši da su do danas pronađena tijela četiri žrtve, dok se za ostalima i dalje traga.
“Želimo da ukažemo na činjenicu da porodice žrtava iz Štrbaca nemaju nikakvo obeštećenje od Srbije. Ona (država) odbija da im da neku simboličnu mjesečnu nadoknadu pod izgovorom da su ubijeni van teritorije Srbije i da nisu stradali od neprijateljske ruke. Ovom prilikom želimo da ukažemo na skandaloznu činjenicu da je predsjednik Srbije Aleksandar Vučić najavio da će jednu ulicu u Beogradu dobiti čovjek koji je u trenutku otmice bio predsjednik Savezne Republike Jugoslavije – Dobrica Ćosić, koji je i umro nekažnjen”, naveo je on.
Kako je ocjenio, suđenja za ratne zločine u Beogradu pokazuju trend da se radi samo o normativnom ispunjavanju standarda radi euroatlantskih integracija, a da se ne pokazuje interes da se porodicama žrtava obezbjedi pravo na pravdu.
Direktorica Sandžačkog odbora za zaštitu ljudskih prava i sloboda Semiha Kačar upozorila je da se nikako ne smije zaboraviti “ovaj fantomski voz”.
“Da upozorimo još jednom na sve aktere koji nisu ispunili svoju odgovornost po ovom pitanju da bar porodice žrtava zaštite, ako nisu već zaštitili one kojih više nema i da još jednom insistiramo da se procesuiraju svi odgovorni, ne samo izvršioci, već i ideolozi zla i mržnje”, rekla je Kačar.
Ona je izrazila očekivanje da će na suđenju za ovaj zločin, koje je zakazano za 4. mart biti vođena nepristrasna i efikasna istraga te ocjenila da država treba mnogo više pažnje da posveti porodicama otetih.
Žrtve zločina u Štrpcima su: Esad Kapetanović, Ilijaz Ličin, Fehim Bakija, Šećo Softić, Rifat Husović, Halil Zupčević, Senad Đečević, Jusuf Rastoder, Ismet Babačić, Tomo Buzov, Adem Alomerović, Muhedin Hanić, Safet Preljević, Džafer Topuzović, Rasim Ćorić, Fikret Memović, Fevzija Zeković, Nijazim Kajević, Zvjezdan Zuličić i jedno nepoznato lice.
Do danas su pronađeni posmrtni ostaci samo četiri žrtve. Tijelo Halila Zupčevića pronađeno je krajem 2009. godine na obali jezera Perućac, a posmrtni ostaci Rasima Ćorića, Jusufa Rastodera i Ilijaza Ličine nađeni su u istom jezeru 2010. godine, dok se za ostalim žrtvama i dalje traga.
Za ovaj zločin do sada su pravosnažno osuđeni samo Nebojša Ranisavljević i Mićo Jovičić. Nebojša Ranisavljević je pred Višim sudom u Bijelom Polju (Crna Gora) 2003. godine osuđen na kaznu zatvora u trajanju od 15 godina. Mićo Jovičić, protiv koga je vođen postupak pred Sudom Bosne i Hercegovine, priznao je krivicu i osuđen na kaznu zatvora u trajanju od pet godina.
Za zločin u Štrpcima pred Sudom BiH u toku je suđenje deseterici optuženih, među kojima su Luka Dragičević, komandant Višegradske brigade VRS i Boban Inđić, komandant Interventne čete u Višegradskoj brigadi.
U oktobru 2018. godine Apelacioni sud u Beogradu je nakon tri i po godine potvrdio optužnicu protiv peterice pripadnika Višegradske brigade VRS za zločin koji je počinjen u Štrpcima. Iako je početak glavnog pretresa bio zakazan za januar, on je odložen zbog bolesti jednog od optuženih. Prvo ročište za slučaj otmice u Štrpcima bi u Odjeljenju za ratne zločine Višeg suda u Beogradu trebalo da se održi 4. marta.