Piše: Esad Rahić
Pazarska terminologija je više nego zanimljiva. Ona ima termine koji su samo Pazarcima jasni, a koji ljude sa strane mogu da zbune.
Jedan od takvih termina je svakako “Brodarevci”. Termin je naizgled geografski, ali uopšte ne teži u pravcu tačnog geografskog određenja. I pri tom, što je najzanimljivije, uopšte se ne odnosi na doseljenike u Novi Pazar iz Brodareva. Baš nasuprot, označavao je Bošnjake iz južnog Sandžaka, odnosno naše sunarodnike iz crnogorskog dijela Sandžaka.
Pazarci su cijelu tu doseljeničku formaciju obuhvatili jednim terminom “Brodarevci”. Postavlja se pitanje: da li je Brodarevo kao granično mjesto prema južnom Sandžaku izabrano kao terminološka odrednica za sve sandžaklije kojI su u potrazi za boljim životom napustili crnogorski dio Sandžaka i nastanili se u privredni centar ove historijske pokrajine, odnosno u Novi Pazar.
Pazarci su tzv. “Brodarevce” doživjeli kao ljude-došljake koji su u jednom dijelu poslijeratne historije Novog Pazara preuzeli primat od starosjedilaca zauzimajući najvažnije privredne i političke pozicije u gradu.
Također im nije mogla promaći niti činjenica da su oni veoma privrženi jedni drugima i kada neko od njih zauzme važnu poziciju za sobom povlači i forsira još čitavu kompoziciju svojih zemljaka, stvarajući jaku i monolitnu mrežu prevlasti i dominacije nad starosjediocima.
Pazarci starosjedioci su sebe u vjerskom i nacionalnom pogledu smatrali kao stabilnije, čvršće i stamenije od “Brodarevaca”, ali svoj inferioran položaj u odnosu na “Brodarevce” u pojedinim historijskim epizodama obično bi opravdavali konstatacijom “da je Pazar uvijek bio tuđa nafaka” i da “voda odlazi, a pijesak ostaje”.
Poslije višedecenijskog boravka u Novom Pazaru “Brodarevci” bi i sami prerastali polako, ali sigurno u Pazarce starosjedioce i pridruživali bi se većinskom starosjedilačkom stanovništvu u negodovanju prema došljačkim grupacijama koje su omogućavale demografski i urbani rast ovog grada.