Zvaničnici Evropske unije i lideri Zapadnog Balkana održali su jučer u Tirani samit na kojem se razgovaralo o saradnji ove regije sa EU, zajedničkim sigurnosno-strateškim interesima, na osnovu čega je usvojena i zajednička deklaracija.
Ovaj samit je važan iz nekoliko razloga, a prije svega jer nakon burnog perioda destabilizacije uslijed rata u Ukrajini, ekonomske krize i strateškog pozicioniranja Evropske unije spram Rusije. U usvojenoj deklaraciji, koja ima 33 tačke jasno je definisan položaj Zapadnog Balkana i opredjeljenost da se slijedi Evropska unija.
Prva tačka deklaracije jasno definiše Rusiju kao agresora u Ukrajini, naglašavajući da to dovodi u opasnost i evropski i svjetski mir zbog čega je još važnije strateško povezivanje Zapadnog Balkana i EU.
I četvrta tačka deklaracije spominje Rusiju: U trenutku kada Rusija zaoštrava ratnu agresiju protiv Ukrajine, stajati rame uz rame s EU predstavlja više nego ikad jasan znak strateške orijentacije partnera.
Rusija je označena kao glavni krivac za ekonomsku i energetsku krizu u svijetu te je zajednička borba protiv tog negativnog utjecaja prioritet.
“EU i Zapadni Balkan dijele brojne bezbjednosne izazove koji zahtijevaju koordinirane aktivnosti koje su u kontekstu ratne agresije Rusije protiv Ukrajine postale još važnije. EU i Zapadni Balkan su odlučni da nastave da jačaju saradnju u oblasti suštinskih bezbjednosnih i odbrambenih pitanja, uključujući na operativnom nivou”, istaknuto je 24. tački deklaracije.
Ovo je itekako važno zbog činjenice da su deklaraciju podržale sve zemlje učesnice samita. Među njima i predsjedavajuća Predsjedništva BiH Željka Cvijanović, ali i predsjednik Srbije Aleksandar Vučić uprkos ranijem stvaranju neizvjesne atmosfere da li će se odazvati pozivu na samit.
Cvijanović je već sinoć komentirala deklaraciju, u očiglednom pokušaju da pokuša opravdati svoj potez pa je tvrdila da nikakva deklaracija nije potpisana.
Klix.ba je dobio potvrdu iz Evropske unije da se deklaracija nije ni potpisivala već su je sve zemlje podržale. Sama deklaracija nema pravno obavezujuće dejstvo, ali je itekako važna u strateškom i simboličkom smislu jer određuje poziciju svake zemlje. To do izražaja posebno dolazi u kontekstu ruske agresije na Ukrajinu i poznate činjenice da se političari iz bh. entiteta RS ugledaju na politiku Srbije, koja pokušava igrati duplu igru i ne osuditi rusku agresiju na Ukrajinu.
Ipak, samit u Tirani je znak nekih novih vjetrova, makar deklarativnih.
Cjelokupni tekst deklaracije koja je usvojena u Tirani može se vidjeti na sljedećem linku.
Izvor: Klix.ba