Radovi na rekonstrukciji i sanaciji kulturno-historijskih spomenika, na Novopazarskoj tvrđavi, izvode se po utvrđenoj dinamici i tehničkoj dokumentaciji, koju je uradio Republički zavod za zaštitu spomenika kulture.
Ovo je novinarima rekao glavni gradski arhitekta Elvir Hamidović i objasnio da se na Bezistanu, južnom bedemu, i na sjevernom radi na razređivanju dotrajalih i oštećenih zidova, i “pažljivoj demontaži svakog kamena”.
“Radi se o pažljivoj demontaži svakog kamena za koji, nažalost, nekada mora biti upotrebljena sila da bi se uklonio, jer se radi o kamenju koje je teško i po nekoliko desetina kilograma. Svaki kamen će nakon obrade biti vraćen na mjesto sa kojeg je uklonjen i biće povezan sa postojećom konstrukcijom. Šupljina između zdrave zidne mase i novog zida biće povezana vezivnim sredstvima kamena trpanca i maltera, koje je specijalno napravljeno po recepturi koja je izgrađena za južnu i sjevenu tabiju“, naglasio je Hamidović, prenosi “Danas“.
Novinare je, posebno, interesovala sudbina kule Džephane, na kojoj se izvodi prva faza rekonstrukcije.
Projektno rješenje, koje je uradio Republički zavod za zaštitu spomenika kulture, izazvalo je negodovanje stručne javnosti i bošnjačkih institucija, pa se siglo i do političkih optužbi da neko tamo “namierno tim rješenjem pokušava da oskrnavi bošnjačko kulturno-historijsko nasleđe”.
Hamidović očekuje da će, nakon prve faze na kuli Džephani, pokušati da promjene plansku dokumentaciju idejnog rješenja.
“Ni meni se lično ne dopada izgled Džephane i voleo bih da više ima nalik na izvorno stanje, ali u toku je, tek, prva faza u kojoj se samo radi stabilizacija postojećih zidova. Zavodu smo proslijedili autentične dokaze kako je ona nekada izgledala, jer ni mi nismo zadovoljni ovakvim rješenjem”, istakao je glavni gradski arhitekta.
Nosilac projekata rekonstrukcije objekata na Novopazarskoj tvrđavi je Turistička organizacija Novi Pazar (TONP).
Dejan Belojica, direktor TONP, ističe da je projekat rekonstrukcije prvo prezentovan gradskim čelnicima.
“Što se tiče samog projekta rekonstrukcije kule Džephane, u Zavodu su nam objasnili da nisu imali relevantne podatke o njenom izvornom izgledu i visini, te da su u skladu sa pravilima struke idejno rješenje uradili na poznatom nivou objekta i on se kao takav eksponira. Na naše primjedbe da postoje fotografije ove kule u Arhivu i da je takav izgled za nas apsolutno prihvatljiv, njihov odgovor je bio da su to fotografije sa početka 20. vijeka, a da to nije njen izvorni izgled, te da se kao takva ne može sa aspekta struke upotrebiti kao model”, nedavno je objašnjavao Belojica i dodao da je “sa aspekta turističke eksponiranosti, predloženi projekat kule Džephane zadovoljavajući”.
Ostaci objekata na sjevernom bedemu (Džephana, Barutana i Zindan) otkriveni su u leto 2019, u toku arheoloških istraživanja koje je organizovao novopazarski muzej “Ras”.
Rekonstrukcija kule Džephane, poslije nekoliko mjeseci kašnjenja, počela je u martu. Vrijednost prve faze radova je 24 miliona dinara, koje je obezbijedilo Ministarstvo turizma.
Izvor: Danas.rs