Bošnjačka zajednica kulture Preporod na Dan Bošnjaka donijela je kontroverznu odluku o ukidanju imena “Preporod”. Međutim, ono što je pobudilo još burnije reakcije javnosti jeste odluka da se za zvanični grb, sada samo Bošnjačke zajednice kulture, uzme značka Gajreta iz 1928. kada je ovo udruženje uveliko bilo u kandžama prosrpskih kadrova i kada je nosilo naziv srpsko-muslimansko kulturno-prosvetno društvo “Gajret”.
Piše: Teufik Tahirbegović
Neosporna historijska činjenica je da je ova značka nastala inspirisana tadašnjom štafetom Karađorđevića koja se počela nositi baš tih godina u čast srpskog kralja. Ona je nastala kao zahvalnica Petru Prvom Karađorđeviću “Oslobodiocu”, koji je kao Petar Mrkonjić učestvovao u ustanku za “oslobađanje” Bosne i Hercegovine i doprinio je njenom pripajanju Jugoslaviji. Ovu štafetu su nosili članovi organizacije “Soko“ Kraljevine Jugoslavije. Bila je to tzv. viteška organizacija osnovana sa namerom da radi na promociji prosrpske nacionalno svijesti kod omladine.
Zbog toga je krajnje nejasno zbog čega se tzv. Karađorđeva baklja vraća kao grb najstarije bošnjačke kulturne institucije i da li su zapravo članovi Preporoda bili upoznati sa ovim historijskim detaljima o znački prosrpskog Gajreta. Ako l, pak, jesu javnost je ostala uskraćena za objašnjenje tog čina.
U kontekstu gajretove značke netačno je referiranje na Gajret iz 1903. godine jer pomenuto obilježje sa Karađorđevom bakljom tada uopšte nije bilo u upotrebi i nije ni postojalo. “Gajret“ od 1903. godine, kada je i osnovan, kao simbol na svojim izdanjima u listu “Gajret” upotrebljava zapravo polumjesec i zvijezdu.
Dakle, “Gajret“ nije počeo kao prosrpsko društvo i ono u što se pretvarao tokom godina nije imalo nikakve veze sa Bašagićevim idejama i vizijama.
“Gajretova“ značka, koju je Sanjin Kodrić falsificirao i na nju ispisao isključivo 1903. godinu te je odabrao za novi logo BZK-a, ustvari u sebi nosi boje koje se koriste u srpskim monarhističkim simbolima Kraljevine Jugoslavije (zastava i grb). “Gajretova“ značka predstavlja ruku koja stremi u vis uz dodatak štafetne baklje, što je česta propagandistička slika velikosrpskih monarhističkih sportskih i sokolarskih sletova i spletova.
Odmah po osnivanju uprava “Sokola” zatražila je blagoslov kralja Aleksandra Karađorđevića da njegovog sina prvijenca učlani u novoosnovano društvo. Pet godina kasnije članovi “Sokola“ iz Sarajeva, u znak zahvalnosti Petru Prvom Karađorđeviću Oslobodiocu, koji je kao Petar Mrkonjić učestvovao u “ustanku za oslobađanje Bosne i Hercegovine” i doprinio njenom pripajanju Jugoslaviji, organiziraju nošenje štafetne baklje. “Sokolci“ iz grada na Miljacki pretrčali su 355 kilometara do Oplenca i tamo, ni manje ni više, zapalili kandilo.
Stoga ostaje bez odgovora pitanje zašto se ova baklja Karađorđevića stavlja u grb BZK?! Ostaje bez odgovora i pitanje ko je zapravo stvarni autor ovog grba i zašto i danas Karađorđeva baklja mora da osvjetljava put bošnjačkoj kulturnoj zajednici?!