Prvi križarski rat pokrenut je na današnji dan, 27. novembra 1095. godine, a kulminirao je opsadom Jerusalema u junu i julu 1099. i kasnijom bitkom kod Askalona u augustu te godine. Međutim, većina glavnih događaja Prvog križarskog rata dogodila se nakon dogovorenog datuma polaska: 15. avgusta 1096. godine.
Cilj križarskog rata bio je povratak Svete zemlje u kršćanske ruke, nakon što su to područje zauzeli muslimani Seldžuci te zaprijetili tamošnjim kršćanima, evropskim hodočasnicima i Bizantu. Prvi križarski rat potaknut je 1095. godine na traženje bizantskog cara Alekseja I Komnena, koji je zatražio vojnu pomoć od evropskih država zbog opasnosti koja mu je prijetila od strane Seldžučkog carstva.
Poziv na križarski rat uputio je papa Urban II na sinodi u Clermontu u novembru 1095. godine. Svećenici i redovnici su širom Evrope pozivali seljake i građane na rat za oslobođenje Kristova groba u Svetoj zemlji od “nevjernika” muslimana, nudeći im papinsko odriješenje grijeha.
Poziv pape Urbana II ubrzo je postao ono što je danas poznato kao Prvi krstaški rat, kada su muškarci i žene, mladi i stari, krenuli da kršćanskom svijetu povrate Bliski istok. U roku od nekoliko mjeseci, hiljade ljudi ‘uzelo je križ’ i krenulo na pohod.
Do ljeta 1096. četiri križarska kontingenta – procjene variraju između 30.000 i 100.000 križara – bila su na putu za Jerusalem.
Organizirani velikaški križarski pohod krenuo je na Bliski istok u augustu 1096. godine preko Balkana i Bizanta, a predvodili su ga veliki francuski, flandrijski i normandijski velikaši, među kojima su se isticali Godfrid Bouillonski, njegov brat Balduin Bulonjski, Rajmund IV Tuluški i Adhemar od Le Puya. Godine 1097. na vojnom pohodu preko Male Azije izborili su i prvu pobjedu, osvojivši Niceju (juni 1097. godine), zatim pobijedivši mjesec dana kasnije u bici kod Dorileja, nakon čega su se domogli Edese i Antiohije (1098.).
Dana 15. jula 1099. osvojili su Jeruzalem, opljačkali ga i počinili velik pokolj stanovništva. Svećenik Rajmund Aguilers napisao je: “U Salomonovom hramu (u Jeruzalemu), gazili smo do koljena u krvi, pa čak i do konjskih uzda, po pravednom i čudesnom Božjem sudu.” Oko 40.000 muslimana, zajedno s Jevrejima pobijeno je u ta dva dana, i tako je Jeruzalem “očišćen od nevjerničke ruke”. Zabilježeno je i da su križari spalili jednu sinagogu punu Židova.
U njihovim rukama grad je ostao oko 100 godina, a ponovo je u ruke muslimana došao 1187. godine, kada ga je zauzela vojska pod komandom Salahudina Ejjubije, jednog od najvećih muslimanskih vojskovođa svih vremena.
Potpuno suprotno od onoga što su uradili križari, Salahudin je po zauzimanju Jerusalema dopustio stanovnicima da sigurno napuste grad. On je ove sukobe nazvao “samo ratom”, te je rekao da su njegove odluke donesene iz poštovanja prema Jerusalemu kao svetom gradu. Imao je neobičan odnos s engleskim kraljem Richardom I (Richard Lavlje Srce), građen na poštovanju i suparništvu. Kada je Richard ranjen u bici protiv Salahudina, on mu je ponudio svog ličnog doktora.
Ovako humano ponašanje pobjedničke vojske do tada historija nije bila zabilježila, prenosi Stav.ba.