Izrael je potvrdio da neće osloboditi visokog vođu Fataha Marwana Barghoutija kao dio novodogovorenog sporazuma o primirju u Gazi i okvira za razmjenu zatvorenika, uprkos tome što je Hamas više puta zahtijevao njegovo uključivanje u razmjenu.
Glasnogovornik vlade Shosh Bedrosian rekao je novinarima: “Mogu vam u ovom trenutku reći da on neće biti dio ovog oslobađanja.”
Rođen je 1959. godine u selu Kobar u blizini Ramallaha, Barghouti se pridružio Fatahu kao tinejdžer i brzo se uzdigao kroz njihov omladinski pokret.
Do početka 2000-ih bio je jedna od najvidljivijih ličnosti Druge intifade, zalažući se i za politički dijalog i za oružani otpor protiv sve nepopustljivije izraelske okupacije.
Godine 2002. izraelske snage uhapsile su Barghoutija, a kasnije ga osudile po pet tačaka optužnice za ubistvo i članstvo u terorističkoj organizaciji.
Odbio je priznati izraelski sud koji mu je sudio, nazivajući ga pristrasnim i politički motiviranim, te je odbio iznijeti odbranu.
Za njegove pristalice, njegovo zatvaranje bio je pokušaj da se marginalizira jedan od rijetkih lidera sposobnih da uliju poštovanje među palestinskim frakcijama.
Više od dvadeset godina nakon hapšenja, Barghouti ostaje aktivna politička figura iza rešetaka. Nastavio je davati izjave i prijedloge o palestinskom pomirenju, pravima zatvorenika i nacionalnom jedinstvu.
Godine 2006. bio je među glavnim autorima Dokumenta palestinskih zatvorenika, međufrakcijskog prijedloga koji su potpisali lideri Fataha, Hamasa, Islamskog džihada i Narodnog fronta za oslobođenje Palestine.
Dokument je pozivao na okončanje unutrašnjih podjela i traženje rješenja o dvije države zasnovanog na granicama iz 1967. godine. Također je priznao Palestinsku oslobodilačku organizaciju (PLO) kao jedinog legitimnog predstavnika palestinskog naroda.
Pisma koja je slao iz zatvora pozivala su na masovnu građansku neposlušnost i novu fazu narodnog otpora utemeljenog na jedinstvu, a ne nasilju.
Analitičari smatraju da se njegov utjecaj proteže izvan Fataha na veći dio palestinskog političkog spektra.
Uzastopne izraelske vlade insistirale su da Barghouti ima “krvi na rukama” i da mora ostati u zatvoru.
Vjeruje se da Izrael strahuje da bi njegovo puštanje na slobodu moglo ojačati Fatah, ponovo rasplamsati pozive na palestinsko jedinstvo i osporiti izraelsku kontrolu na okupiranim teritorijama.
Krajnje desničarska koalicija premijera Benjamina Netanyahua ojačala je taj stav.
U augustu je ministar nacionalne sigurnosti Itamar Ben-Gvir upao u zatvorsku ćeliju Barghoutija, navodno ga ismijavajući rekavši: “Nećeš pobijediti. Svako ko se petlja s narodom Izraela, svako ko ubija našu djecu, svako ko ubija naše žene – mi ćemo ga uništiti.”
Posjeta je široko protumačena kao poruka Netanyahuovoj bazi da nijedna važna palestinska ličnost neće biti oslobođena ni u kom slučaju.
Uprkos dvije decenije provedene iza rešetaka, Barghouti ostaje jedan od najpopularnijih palestinskih lidera. Ankete redovno pokazuju da bi pobijedio na predsjedničkim izborima protiv Mahmouda Abbasa, a njegovo ime se i dalje pojavljuje u svakom većem prijedlogu za razmjenu zatvorenika.
Analitičari vjeruju da bi njegovo oslobađanje moglo preoblikovati palestinsku politiku.
Ismat Mansour, politički analitičar sa sjedištem u Ramallahu, ranije je za The New Arab rekao da Barghouti “može olakšati pomirenje između Fataha i Hamasa i ujediniti Zapadnu obalu i Gazu. Hamas vjeruje da je Barghouti ujedinitelj, za razliku od Abbasa, koji se doživljava kao razdjelnik”.
Palestinski politikolog Khalil Shikaki rekao je da je izraelsko oklijevanje ukorijenjeno u strahu od njegovog ujedinjujućeg utjecaja: “Izrael vjeruje da će, ako oslobode Barghoutija, on ujediniti Palestince. I, naravno, Netanyahu to ne želi, također i zato što se Barghouti smatra nekim s ‘krvlju na rukama’, a postoji snažno odbijanje oslobađanja ljudi poput njega.”
Zapadni mediji često Barghoutija nazivaju “palestinskim Mandelom”, ali iako se taj nadimak često koristi s dobrom namjerom, neki analitičari vjeruju da on previše pojednostavljuje politiku koja ga okružuje.
Mnoge ličnosti i u Fatahu i u Hamasu dugo su podržavale rješenje o dvije države, dok ga trenutno izraelsko vodstvo otvoreno odbacuje.
Ova fraza teži da teret mira prebaci na palestinsko vodstvo, umjesto da prizna snagu izraelskog protivljenja miru i palestinskoj državi.
Izvor: New Arab